Đức "khát" hơn 5 triệu lao động: Rộng cửa sang Đức làm việc, thu nhập cao

Ngày 28/10, tại Trụ sở Bộ LĐ-TB&XH, Thứ trưởng Nguyễn Bá Hoan đã có buổi tiếp ông Christoph Hoffman, Nghị sỹ Quốc hội Cộng hòa Liên bang Đức (CHLB); Tiếp bà Barbel Kogler - Quốc Vụ Khanh Bộ Hợp tác kinh tế và Phát triển CHLB Đức nhằm trao đổi về tình hình hợp tác đưa lao động Việt Nam sang CHLB Đức và Chương trình đào tạo nghề.

"Diễn đàn Lao động Việt Nam - CHLB Đức" vào tháng 4/2025 tại nước Đức

Tại các buổi tiếp, Thứ trưởng Nguyễn Bá Hoan khẳng định, quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam – CHLB Đức thời gian qua tiếp tục phát triển tích cực trên hầu hết các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực lao động.

Thứ trưởng nhấn mạnh, trong những năm qua, hợp tác về lao động giữa hai nước đạt  những kết quả tích cực, trong đó có hợp tác tuyển chọn, đào tạo và đưa người lao động Việt Nam đi học tập, làm việc trong ngành điều dưỡng chăm sóc người già, người bệnh và điều dưỡng đa khoa.

Thứ trưởng cũng vui mừng thông tin, Bộ LĐ-TB&XH Việt Nam và Bộ Lao động và Xã hội CHLB Đức đã thống nhất tổ chức Diễn đàn Lao động Việt Nam – CHLB Đức vào tháng 4/2025, tại nước Đức.

“Diễn đàn là một bước quan trọng trong công tác chuẩn bị tổ chức các sự kiện hợp tác liên quan đến lĩnh vực lao động, đặc biệt trong dịp hướng tới kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao, xứng tầm với mối quan hệ hợp tác lao động truyền thống và lâu đời của hai nước”, ông Nguyễn Bá Hoan chia sẻ.

Đề cập về lĩnh vực đưa lao động Việt Nam sang làm việc tại CHLB Đức, Thứ trưởng nhấn mạnh, trong những năm qua, hợp tác về lao động giữa hai nước đạt những kết quả tích cực, trong đó có hợp tác tuyển chọn, đào tạo và đưa lao động Việt Nam đi học tập, làm việc trong ngành điều dưỡng chăm sóc người già, người bệnh và điều dưỡng đa khoa. 

Từ năm 2012 đến nay, có khoảng 1.700 lao động Việt Nam xuất cảnh đi học tập, làm việc tại CHLB Đức. Người lao động có việc làm ổn định với mức thu nhập cao và được hưởng các chế độ phúc lợi như công dân Đức.

Tháo gỡ rào cản ngoại ngữ giúp lao động Việt tới Đức làm việc thuận lợi

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Nguyễn Bá Hoan, hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc tại CHLB Đức đang gặp một số khó khăn, vướng mắc, nhất là trong vấn đề ngoại ngữ, bởi tiếng Đức không phải là một ngôn ngữ dễ học. Do đó, Thứ trưởng đề nghị phía CHLB Đức quan tâm, hỗ trợ Việt Nam trong đào tạo tiếng Đức cho người lao động trước khi xuất cảnh.

Tuy là thị trường lao động đầy tiềm năng song tại khu vực châu Âu nói chung, CHLB Đức nói riêng, có nhu cầu lớn tiếp nhận lao động nước ngoài nhưng hiện nay lao động Việt Nam sang làm việc còn hạn chế.

Theo quy định của CHLB Đức, người lao động Việt Nam phải đạt trình độ B2 tiếng Đức mới được đi làm việc tại CHLB Đức. Với quy định này, người lao động Việt Nam phải tham gia khóa học tiếng Đức từ 12 tháng đến 18 tháng mới đạt trình độ này. 

Do đó, Thứ trưởng đề nghị, đối với công việc liên quan đến ngành y tế (điều dương viên) thì người lao động phải có trình độ B1 tiếng Đức trở lên; đối với công việc còn lại thì người lao động phải có trình độ A1 tiếng Đức trở lên. Người lao động sau khi nhập cảnh CHLB Đức làm việc phải tiếp tục học tập tiếng Đức để đáp ứng yêu cầu công việc.

Về hợp tác trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, CHLB Đức là một trong những đối tác truyền thống và chiến lược của Việt Nam. Trong thời gian qua, CHLB Đức đã hợp tác, hỗ trợ Bộ LĐTBXH triển khai và hoàn thành 10 dự án.

Quá trình triển khai các dự án đã góp phần nâng cao chất lượng đào tạo nghề nghiệp, cải thiện chất lượng nguồn nhân lực phục vụ cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Thứ trưởng đề nghị hai bên tiếp tục phối hợp chặt chẽ để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các hoạt động của các dự án.

Đức có những chính sách mở, thu hút nhân lực cao từ nước ngoài

Trao đổi về lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, ông Christoph Hoffman – Nghị sỹ Quốc hội cho biết, hệ thống đào tạo nghề kép (có sự kết hợp giữa các công ty và các trường dạy nghề) là hệ thống đào tạo rất nổi tiếng của CHLB Đức, được nhiều nước trên thế ưa chuộng, lựa chọn.

Đánh giá cao đối với những học viên học nghề của Việt Nam khi tham gia hệ thống đào tạo nghề kép của Đức, ông Christoph Hoffman cho rằng, khi tham gia chương trình sẽ giúp các học viên có cơ hội nâng cao tay nghề, có cơ hội thực hành với máy móc thiết bị hiện đại và sát với môi trường làm việc thực tế, đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động, góp phần phát triển đất nước.

Về thị trường lao động của CHLB Đức, CHLB Đức đã và đang phải đối mặt với vấn đề già hóa dân số. Theo thống kê, từ nay đến năm 2030, CHLB Đức dự kiến thiếu hơn 5 triệu người lao động.

Vì thế, CHLB Đức đang có những chính sách mở, tạo cơ hội cho nguồn nhân lực có trình độ, tay nghề ở các quốc gia, trong đó có Việt Nam đến Đức làm việc và định cư.

“Tuy nhiên không phải ai cũng nói được tiếng Đức, bởi tiếng Đức không phải là một ngôn ngữ dễ học, hầu hết mọi người đều gặp không ít thử thách từ thứ tiếng này. Điều này cũng là cản trở đối với người lao động”, ông Christoph Hoffman chia sẻ.

Với đề xuất của Thứ trưởng Nguyễn Bá Hoan về tiêu chuẩn đạt trình độ tiếng Đức, cá nhân ông Christoph Hoffman cho rằng, nếu học viên chỉ đạt trình độ A1, A2 sẽ không đảm bảo chất lượng cho việc học tập và làm việc tại CHLB Đức.

Ông cho biết, theo số liệu thống kê có đến 50% các học viên, người lao động trượt kỳ thi tiếng Đức. Hiện CHLB Đức đang cân nhắc mô hình mới về đào tạo tiếng Đức. Phía CHLB Đức có thể cử giáo viên đã về hưu sang Việt Nam đào tạo học viên, người lao động về tiếng Đức với tinh thần hỗ trợ, thiện nguyện là chính. Sau thời gian học tiếng, các em sẽ tham dự kỳ thi lấy chứng chỉ.

Ông Christoph Hoffman cũng đề xuất một kỳ thi tiếng đánh giá đầu vào trước khi các em tham gia khóa đào tạo tiếng Đức để xem các em có khả năng học ngoại ngữ không và có sẵn sàng, sự nỗ lực, quyết tâm để học tập, làm việc tại CHLB Đức không.

Về phần bà Barbel Kogler - Quốc Vụ Khanh Bộ Hợp tác kinh tế và Phát triển CHLB Đức, bà cho hay trong hợp tác giáo dục nghề nghiệp, phía CHLB Đức mong muốn hỗ trợ Bộ LĐTBXH thực hiện giai đoạn 3 của dự án “Chương trình Đổi mới GDNN Việt Nam” thông qua chương trình kết hợp với Liên minh châu Âu.

Về hợp tác lao động, bà Barbel Kogler đề nghị, ngoài các khóa đào tạo tiếng Đức, cần tăng cường mở các khóa trang bị kiến thức cho người lao động đi làm việc tại CHLB Đức, giúp các em dễ dàng hòa nhập với cuộc sống của nước sở tại.

Cùng với đó, hai nước tiếp tục thúc đẩy trong hợp tác tuyển chọn, đào tạo và đưa người lao động Việt Nam đi học tập, làm việc trong ngành điều dưỡng chăm sóc người già.

“Việt Nam tuy đang trong thời kỳ dân số vàng, nhưng tương lai, Việt Nam cũng sẽ là nước có dân số già, cần lao động trong lĩnh vực điều dưỡng để đáp ứng nhu cầu trong nước, vì vậy cần thúc đẩy duy trì hợp tác lâu dài giữa hai nước về lĩnh vực điều dưỡng viên, vừa giúp CHLB Đức đáp ứng nguồn nhân lực đang thiếu, cũng là sự chuẩn bị cho tương lai của Việt Nam”, bà Barbel Kogler nói.