Dự kiến tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị duy trì mức dưới 4%
Theo Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, kết quả thực hiện lĩnh vực lao động-việc làm trong 6 tháng đầu năm 2023 cho thấy, mặc dù tăng trưởng kinh tế không bằng cùng kỳ năm trước và vẫn còn tình trạng cắt giảm lao động trong các doanh nghiệp do bị cắt giảm đơn hàng hay thu hẹp sản xuất, nhưng thị trường lao động vẫn trong tầm kiểm soát và các chỉ số về việc làm có dấu hiệu tích cực.
Báo cáo tình hình lao động-việc làm từ 40 tỉnh, thành phố cho biết, đến hết ngày 20/5/2023, có khoảng 509 nghìn lao động bị ảnh hưởng việc làm như mất việc, thôi việc, giảm giờ làm, tạm hoãn hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương. Con số này chiếm khoảng 3,4% tổng số lao động trong doanh nghiệp.
 |
|
(Nguồn: Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội.)
|
Trong đó, số lao động bị mất việc, thôi việc là 279 nghìn người (chiếm khoảng 54,79% số lao động bị ảnh hưởng)3; số lao động giảm giờ làm là 195.039 người (chiếm 38,25% lao động bị ảnh hưởng); số lao động bị ngừng việc, nghỉ việc không lương là 17.003 người (chiếm 3,33% lao động bị ảnh hưởng); số lao động tạm hoãn hợp đồng lao động là 8.346 người (chiếm 1,64% lao động bị ảnh hưởng)...
Đến hết ngày 20/5/2023, có khoảng 509 nghìn lao động bị ảnh hưởng việc làm như mất việc, thôi việc, giảm giờ làm, tạm hoãn hợp đồng lao động hoặc nghỉ việc không hưởng lương.
Số lao động mất việc làm tập trung tại các ngành thâm dụng lao động như sản xuất da giày, may mặc, sản xuất linh kiện và sản phẩm điện tử, chế biến gỗ và sản xuất các sản phẩm từ gỗ, tre, nứa.
Có thể thấy, số lao động mất việc làm chủ yếu là lao động là thợ may, thêu và thợ lắp ráp linh kiện điện tử. Số lao động mất việc làm phần lớn tại các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, nhiều nhất là Công ty Trách nhiệm hữu hạn PouYuen Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh.
Mặc dù có tình trạng doanh nghiệp ở một số ngành/nghề đang gặp khó khăn dẫn đến phải cho lao động nghỉ giãn việc hoặc nghỉ việc, song vẫn có nhiều doanh nghiệp có nhu cầu tuyển dụng lao động khá cao. Cũng theo số liệu từ 40 địa phương trên, nhu cầu tuyển dụng trong 5 tháng đầu năm là 410,1 nghìn lao động, cao hơn nhiều so với số lao động bị mất việc, thôi việc.
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã chỉ đạo hệ thống trung tâm dịch vụ việc làm tăng cường tổ chức các phiên giao dịch việc làm, đặc biệt là các phiên giao dịch việc làm chuyên đề theo từng loại lao động, cụm doanh nghiệp để nhanh chóng kết nối việc làm cho người lao động.
Trong 5 tháng đầu năm 2023, do tính chất, đặc điểm của việc làm của thị trường Việt Nam (số lao động khu vực phi chính thức lớn, số lao động tự làm nhiều,…), nên mặc dù số lao động mất việc làm do doanh nghiệp thu hẹp sản xuất có xu hướng tăng, nhưng tổng thể chung của cả nước, tình hình lao động-việc làm vẫn trong tầm kiểm soát.
Tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị 3 tháng đầu năm 2023 là 2,48%. Dự kiến 6 tháng đầu năm 2023, tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị tiếp tục duy trì mức dưới 4%.
Tỷ lệ lao động qua đào tạo 3 tháng đầu năm 2023 là 67,2%; trong đó, tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng/chứng chỉ là 26,4%. Dự kiến tỷ lệ lao động qua đào tạo 6 tháng đầu năm 2023 là 67,5%, trong đó tỷ lệ qua đào tạo có bằng/chứng chỉ là 26,7%.
Hoạt động đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài cũng ghi dấu sự phục hồi tích cực sau khi tình hình dịch Covid-19 được kiểm soát, nhiều thị trường dần khôi phục lại việc tiếp nhận lao động nước ngoài.
Đến hết tháng 5/2023, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 59 nghìn người, đạt 54,2% kế hoạch năm 2023 và tăng hơn 1,9 lần so với cùng kỳ năm ngoái.
Dự kiến 6 tháng đầu năm 2023, tỷ lệ thất nghiệp khu vực thành thị tiếp tục duy trì mức dưới 4%; tỷ lệ lao động qua đào tạo 6 tháng đầu năm 2023 là 67,5%, trong đó tỷ lệ qua đào tạo có bằng/chứng chỉ là 26,7%.
Thời gian qua, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cũng đã tập trung hoàn thiện dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), xây dựng dự thảo Nghị định điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hằng tháng (trình Chính phủ ban hành trong tháng 6/2023). Hoàn thiện hồ sơ trình Chính phủ phê duyệt Hiệp định bảo hiểm xã hội giữa Việt Nam-Hàn Quốc.
Trong 5 tháng đầu năm 2023, số người đến nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp là 393.377 người, tăng 8% so với cùng kỳ năm 2022 (363.444 người). Số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp là 337.432 người, giảm 0,91% so với cùng kỳ năm 2022 (340.538 người); Mức hưởng trợ cấp thất nghiệp bình quân của người lao động cả nước hiện nay là 3,5 triệu đồng/người mỗi tháng.
Tổng số người được tư vấn, giới thiệu việc làm là gần 755 nghìn lượt người, giảm 1,38% so với cùng kỳ năm 2022. Số người được hỗ trợ học nghề là 8.211 người, giảm 4,93% so với cùng kỳ năm 2022.
Thách thức để về đích cuối năm
Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội dự báo, thị trường lao động 6 tháng cuối năm 2023 cũng sẽ chịu nhiều rủi ro và thách thức, nhất là trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn còn ảnh hưởng.
Song hành với đó là sự sụt giảm sức mua ở các thị trường xuất khẩu; xung đột giữa Nga-Ukraine; lạm phát, giá cả tăng cao, chính sách tiền tệ thắt chặt… làm cho tổng cầu hàng hóa trên thế giới sụt giảm, nhu cầu nhập khẩu của các thị trường lớn cũng bị suy giảm, dẫn tới các doanh nghiệp trong nước bị cắt giảm đơn hàng, đứt gãy chuỗi cung ứng trên toàn cầu, gây khó khăn cho việc sản xuất, nhất là trong các ngành như chế biến, chế tạo, dệt may, da giày…. Điều này dẫn đến tình trạng người lao động tiếp tục bị mất việc và giảm giờ làm, giảm thu nhập.
Từ nay tới cuối năm, cơ quan này tập trung cho công tác xây dựng thể chế theo Chương trình công tác năm 2023 của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Trọng tâm của nội dung này là hoàn thiện, trình Quốc hội Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), hồ sơ Luật Việc làm (sửa đổi); trình Chính phủ để trình Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành Nghị quyết về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.
Cùng với đó, thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 06/NQ-CP ngày 10/1/2023 của Chính phủ về phát triển thị trường lao động linh hoạt, hiện đại, hiệu quả, bền vững và hội nhập nhằm phục hồi nhanh kinh tế-xã hội.
Trong đó, thực hiện các giải pháp ổn định và phát triển thị trường lao động bảo đảm hiện đại, linh hoạt, bền vững và hiệu quả, đáp ứng yêu cầu của phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế, kịp thời ứng phó với các thách thức của kinh tế trong và ngoài nước; tăng cường kết nối và điều tiết cung-cầu lao động nhằm huy động và sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực cho phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội; khuyến khích tạo việc làm trong cả khu vực công và khu vực tư, khuyến khích người lao động tìm kiếm việc làm và chuyển đổi việc làm phù hợp với năng lực và sở trường.
Nghiên cứu, có giải pháp, chính sách hỗ trợ chính thức hóa việc làm khu vực phi chính thức; hỗ trợ lao động khu vực phi chính thức chuyển đổi sang chính thức…
Rà soát, nắm bắt về tình hình nhu cầu tuyển dụng, tình hình cắt giảm sản xuất-kinh doanh của các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp FDI, các ngành sử dụng nhiều lao động (may mặc, giày da, sản xuất gỗ,...) để có phương án kết nối cung-cầu lao động, kết nối người lao động với người sử dụng lao động có nhu cầu; tăng tần suất tổ chức các phiên giao dịch việc làm, ưu tiên các phiên giao dịch việc làm trực tuyến, hỗ trợ người lao động khi tham gia giao dịch việc làm (chi phí đi lại, thông tin truyền thông...).
Thực hiện tốt chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, tiền lương; xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ; làm tốt công tác an toàn, vệ sinh lao động và quản lý lao động nước ngoài tại Việt Nam.
Mở rộng độ bao phủ và phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp. Tổ chức thực hiện kịp thời chính sách bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ người lao động bị mất việc làm bù đắp được chi phí tiền lương, ổn định cuộc sống; đồng thời kịp thời hỗ trợ tư vấn, bồi dưỡng kỹ năng nghề, giới thiệu người lao động tìm kiếm việc làm mới…